1. Doelgroepbepaling
Hoe bepaal je welke doelgroepen je gaat aanspreken met een ontwerp?
Het bepalen van de doelgroepen begint met een duidelijk inzicht in wat je wilt bereiken en wat het doel van het ontwerp is. Deze informatie wordt meestal opgenomen in de briefing. Raimond: “Stel de vragen: wat wil je bereiken en wat is het doel van het ontwerp? Hierbij speelt marktonderzoek vaak ook een rol, wat wordt uitgevoerd door onze marketeers. Dat is cruciale informatie voor mij.”
Wat zijn de belangrijkste factoren die je in overweging neemt bij het identificeren van een doelgroep?
Bij het identificeren van een doelgroep worden verschillende factoren overwogen, zoals:
- Huidige trends: Wat speelt er momenteel in de markt en hoe kunnen deze trends in het ontwerp worden geïntegreerd?
- Leeftijdsgroep: Welke leeftijdsgroep wordt aangesproken? Jongeren hebben andere voorkeuren en behoeften dan ouderen.
- Platform:Â Waar wordt de uiting getoond? Ontwerpen voor mobiele apparaten vereisen een andere aanpak dan ontwerpen voor online of offline media.
- Gebruik van producten: Hoe worden de producten door de doelgroep gebruikt en welke specifieke eisen stelt dit aan het ontwerp?
2. Naar de tekentafel
Welke ontwerpelementen pas je aan om verschillende doelgroepen aan te spreken?
Ontwerpelementen zoals kleur, typografie en afbeeldingen worden aangepast om verschillende doelgroepen aan te spreken. “Voor een oudere doelgroep werk je vaak met duidelijke kaders/blokken, voor een jongere doelgroep mag dit wat speelser en hoeft niet alles ‘te passen’. Uiteraard is hier van belang waar je iets voor ontwerpt.”
Zijn er specifieke kleuren die beter werken voor bepaalde leeftijdsgroepen of culturen?
“Voor jongeren kun je werken met energiekere (en fellere) kleuren. Voor oudere doelgroepen kies je veelal subtielere en klassieke kleuren. Bovendien kunnen kleuren verschillende betekenissen hebben in verschillende culturen, wat belangrijk is om in overweging te nemen bij internationaal ontwerpwerk.”
- Rood: Energie, passie, urgentie
- Blauw: Vertrouwen, kalmte, professionaliteit
- Groen: Natuur, gezondheid, groei
- Geel: Vreugde, optimisme, aandacht
- Oranje: Creativiteit, enthousiasme, vriendelijkheid
- Paars: Luxe, zakelijk, spiritualiteit
- Zwart: Kracht, elegantie, autoriteit
- Wit: Zuiver, eenvoud
3. Typografie
Hoe kies je typografie die geschikt is voor de doelgroep?
“Typografie is bepalend voor het gevoel wat je overbrengt met het ontwerp. Een speels en robuust lettertype is meer geschikt voor een jongere doelgroep, terwijl een meer formeel lettertype beter bij een zakelijke benadering past. Verder bepaal je ook dit op gevoel en of het aansluit bij de beelden.”
Zijn er typografische stijlen die je vermijdt voor bepaalde doelgroepen?
“Het is belangrijk om typografie te kiezen die leesbaar is en goed aansluit bij de doelgroep en het doel van het ontwerp. Sierlijke lettertypen kun je beter vermijden, ze zijn vaak minder goed leesbaar en zijn niet functioneel.”
4. Beelden selecteren
Hoe selecteer je beelden die aansluiten bij de doelgroep?
“Zoek afbeeldingen die aansluiten met de dagelijkse ervaringen van je doelgroep en zorg ervoor dat de afbeeldingen de diversiteit van je doelgroep weerspiegelen.”
5. User Experience en interface design
Hoe beïnvloedt de doelgroep je keuzes op het gebied van user experience (UX) en interface design?
“Leeftijd en technische vaardigheid hebben invloed op hoe gemakkelijk gebruikers door een website of app kunnen navigeren. Jongeren zijn vaak technisch vaardiger dan ouderen, wat betekent dat de UX en interface-ontwerp aangepast moeten worden aan de doelgroep. Een eenvoudige lay-out is belangrijk voor alle doelgroepen, maar vooral voor oudere gebruikers of minder technisch onderlegde mensen.”
Kun je een voorbeeld geven van een ontwerpkeuze die je hebt gemaakt om de gebruiksvriendelijkheid voor een specifieke doelgroep te verbeteren?
“Een goed voorbeeld hiervan is Agros. We hebben deze website zo gebruiksvriendelijke mogelijk opgezet met veel ruimte tussen de teksten. Dit maakt het navigeren door de site eenvoudiger en toegankelijker voor alle gebruikers.”
6. Trends en ontwikkelingen
Hoe blijf je op de hoogte van de laatste trends en ontwikkelingen in vormgeving voor verschillende doelgroepen?
“Design blogs en websites volgen, tijdschriften lezen, altijd rondkijken (vaak kijk je door je ‘designersbril’ hoe iets is opgemaakt) daarnaast regelmatig nieuwe tools proberen. Hierdoor blijf ik mezelf creatief uitdagen.”
Zijn er opkomende trends die je momenteel spannend vindt voor het aanspreken van nieuwe doelgroepen?
“Niet zozeer spannend, maar er zijn altijd ontwikkelingen gaande. Zo ligt er al een tijd een groeiende focus op duurzaamheid en milieubewustzijn. Ook speelt inclusiviteit steeds vaker een rol. Het gevaar hiervan is dat als je iets inclusief wilt afbeelden, er vaak meer in komt te staan. Je schiet dan al snel je doel voorbij om maar inclusief te zijn. Daarnaast is toegankelijkheid opkomend en wordt dit vanaf 2025 een verplichting waaraan overheidsinstanties aan moeten voldoen. Hier zal in ontwerp veel rekening mee gehouden moeten worden.”
7. Tips en tops
Welke tip zou je meegeven aan een vormgever die wil ontwerpen voor diverse doelgroepen?
“Het is van belang dat je de doelgroep kent/begrijpt en dat hiervan gegevens bekend zijn tijdens een briefing. Focus op toegankelijkheid in je ontwerp, deze gaat een steeds grotere rol spelen.”
Zijn er veelgemaakte fouten die je zou willen vermijden bij het ontwerpen voor verschillende doelgroepen?
“Eigenlijk zijn er vier veelgemaakte fouten: (1) Geen of onvoldoende vooronderzoek. Hierdoor kan het lastig zijn om de doelgroep te begrijpen. (2) Te veel informatie in een te klein design te willen stoppen. (3) Je hoeft niet altijd mee te gaan met de trends. Een tijdloos ontwerp is vaak meer waard! (4) Te veel doelgroepen willen ‘vangen’ in een ontwerp/uiting.”
Door deze inzichten en adviezen toe te passen, kun jij als vormgevers effectiever communiceren met verschillende doelgroepen. Je creëert ontwerpen die niet alleen visueel aantrekkelijk zijn, maar ook functioneel en relevant voor de beoogde gebruikers!
